Gia Lai là tỉnh cao nguyên miền núi, có độ cao trung bình 800 – 900 m so với mực nước biển, có dãy Trường Sơn hùng vĩ đi ngang qua và chia tách tỉnh thành 2 vùng địa hình là Đông Trường Sơn và Tây Trường Sơn. Về thời tiết, tỉnh Gia Lai năm ở cận nhiệt đới với 2 mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10 còn mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Do đặc điểm về địa hình và khí hậu đa dạng nên tỉnh Gia Lai sở hữu một hệ động thực vật vô cùng phong phú.
Gia Lai được biết đến với nền văn hóa phong phú và đa dạng của phong tục tập quán, phong tục tập quán được thể hiện rõ nét đặc thù của các dân tộc vùng Tây Nguyên (dân tộc Jrai, Bahnar). Những dân tộc cư trú lâu đời tại Gia Lai là những dân tộc có nền văn hóa dân gian đặc sắc, tiêu biểu là những áng sử thi, những truyện cổ tích đầy tính huyền thoại. Những lễ hội ở Gia Lai là kết hợp giữa các yếu tố văn nghệ dân gian như âm nhạc, ca hát, nhảy múa…các lễ hội đặc sắc có sức thu hút khách du lịch ở Gia Lai: Lễ bỏ mã, lễ mừng chiến tháng, lễ khánh thành nhà rông, lễ cầu an, lễ tạ ơn, lễ ăn cơm mới ….Trong các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc ở Gia Lai thì không gian văn hóa cồng chiêng là một trong những tài sản quý giá nhất, đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể thế giới vào năm 2005 [Trang 15, 16 – (1)].
Điểm hấp dẫn không chỉ nằm trong nét văn hóa truyền thống và các di tích lịch sử mà còn ở thiên nhiên hoang dã. Trong đó, Vườn quốc gia Kon Ka Kinh và Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng với cảnh quan đặc sắc cùng hệ động thực vật đa dạng và quý hiếm. Rừng, thác nước, sông, hồ là những nơi có thể tổ chức đi bộ và leo núi khám khá đây là những điểm du lịch có ý nghĩa quốc gia và quốc tế như: Biển Hồ, hồ Ya Ly, hồ Ayun hạ, quần thể di tích Tây Sơn Thượng Đạo…[Trang 25 - (2)].
Số lượng khách du lịch tới tỉnh tăng ổn định từ 102 ngàn lượt khách năm 2006 lên 160 ngàn lượt khách năm 2010 tốc độ tăng 12%/năm (Lượt khách quốc tế đến tỉnh tăng nhanh từ 4,3 ngàn lượt khách năm 2006 thì đến năm 2010 khoảng 9,8 ngàn lượt khách, tốc độ tăng 22,5%/năm). Đây là mức tăng trưởng khá. Tuy nhiên, so với các tỉnh khu vực Tây Nguyên tốc độ tăng trưởng khách của tỉnh Gia Lai vẫn ở mức thấp, chỉ chiếm 4,6% tổng lượng khách toàn vùng [Trang 44 – (1)]. Việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, phục hồi di sản của đồng bào dân tộc và di tích lịch sử độc đáo của tỉnh sẽ giúp thu hút khách du lịch nhiều hơn.
Tỉnh Ủy Gia Lai đã ban hành Chương trình hành động về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả các loại hình dịch vụ và du lịch trên địa bàn tỉnh” xác định: “Phát triển du lịch với việc tạo điểm nhấn về các khu, điểm du lịch, [..] phát huy các lợi thế, tiềm năng, thế mạnh của tỉnh về cảnh quan, môi trường, lễ hội, di tích lịch sử - văn hóa, các giá trị văn hóa giàu bản sắc của các dân tộc trong tỉnh, đặc biệt là không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Tính chất du lịch Gia Lai là tổ chức các loại hình du lịch sinh thái gắn với thể thao, du lịch văn hóa - lịch sử” [3]. UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 660/QĐ-UBND ngày 19/10/2009 và Quyết định số 474/QĐ-UBND ngày 11/7/2011 về Danh mục lĩnh vực dự án kêu gọi đầu tư tỉnh Gia Lai giai đoạn 2009-2015, trong đó, 10 dự án thu hút đầu tư lĩnh vực này và hiện Quy hoạch tổng thế phát triển du lịch tỉnh Gia Lai đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 đang trong giai đoạn hoàn thiện làm cơ sở triển khai các hoạt động cho phát triển du lịch tỉnh Gia Lai; Đó là những cơ hội cho phát triển, hoạt động du lịch tỉnh Gia Lai.
Bài viết sử dụng tài liệu:
(1). Dự thảo lần 3 Báo cáo tổng hợp Quy hoạch tổng thế phát triển du lịch tỉnh Gia Lai đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 (6/2012).
(2). Dự thảo Báo cáo cuối cùng Đề án Nghiên cứu Phát triển khu vực Tây Nguyên, Việt Nam (9/2012 - JICA);
(3). Chương trình hành động của Tỉnh Ủy về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả các loại hình dịch vụ và du lịch trên địa bàn tỉnh”.
PHÒNG KINH TẾ NGÀNH